استاد سطوح عالی حوزه علمیه و دانشگاه با مدرک سطح4، دانشجوی دکترای مدرسی اخلاق اسلامی دانشگاه شهید بهشتی (ره) تهران
چکیده
در شرایطی که اغلب آمارهای جهانی نشاندهنده کاهش ازدواج، افزایش فرزندان نامشروع و طلاق هستند، خطر سستی بنیان خانواده و فروپاشی آن بهعنوان یکی از معضلات فرهنگی در سطح جهانی مطرح است. حل کامل این معضل، نیازمند تحقیقات بینرشتهای در حوزههای جامعهشناسی، روانشناسی، اخلاق، فقه، حقوق و... در قالب یک پروژه تحقیقاتی جامع میباشد. دین اسلام برای تحکیم خانواده پاسخهایی با نگاههای مختلف اخلاقی، فقهی و... دارد. آیه سکون (روم: 21) با تبیین اصول اخلاقی تحکیم خانواده، بخش مهمی از بعد اخلاقی این مسئله را پاسخ میدهد. این تحقیق با هدف تبیین اصول اخلاقی تحکیم خانواده از آیه سکون و مصادیق آن از رفتار و گفتار معصومین، با روش کتابخانهای به تحلیل محتوای آیه پرداخته است و نتیجهگیری کرده که اصل مودت بهمعنای محبت شدیدی است که در رفتار تجلی میکند و اصل رحمت بهمعنای نرمخویی و دلسوزی در مسیر تکاملِ غیر است. این دو اصل در خانواده بهعنوان دو رکن اساسی، نقش مهمی در تأمین حقوق متقابل اعضا ایفا میکنند. در رفتار و گفتار ائمه: مصادیق متعددی از این دو اصل وجود دارد. از جمله مصادیق مودت در روایات میتوان به عشقورزی زبانی، کار کردن زوجین در خانه، دلچسب نمودن رابطهی زناشویی، پرهیز از بهخشم آوردن همسر و تأمین مالی اشاره کرد. همچنین مصادیق رحمت در روایات شامل تذکر دلسوزانهی بدیها، مدارای همیشگی، زبانبازی و تلاش برای سازگاری است.